Skip to main content

Hoe herken je de overgang bij jezelf en geef je jezelf daarbij de juiste ondersteuning 

De overgang en een burn-out kunnen voor vrouwen van 40+ een complexe en uitdagende periode vormen, vooral wanneer er al veel verantwoordelijkheden zijn. Denk aan thuiswonende kinderen, mantelzorg, werk, relatie en misschien zelfs studie.  
 
Het ingewikkelde is dat de symptomen van de overgang en een burn-out vaak overlappen, waardoor het een uitdaging kan zijn om te herkennen waar je mee te maken hebt.  

Ten eerste kunnen zowel de overgang als een burn-out gepaard gaan met intense vermoeidheid en gevoel van uitputting. Voor een vrouw met (jonge) kinderen en wellicht ook mantelzorg, kan de eindeloze stroom aan taken en zorgen bijdragen aan een gevoel van overweldiging. Dit gevoel herkennen vrouwen zowel in de overgang als bij een burn-out.  

Daarnaast kunnen stemmingswisselingen een uitdaging vormen. De hormonale schommelingen tijdens de overgang kunnen de stemming beïnvloeden, terwijl de stress en overbelasting van een burn-out ook kunnen leiden tot stemmingsstoornissen. 

Veranderingen in de behoefte aan intimiteit met de partner zijn nog een gedeelde uitdaging. De fysieke en emotionele veranderingen tijdens de overgang kunnen dit beïnvloeden, terwijl een burn-out vaak kan leiden tot verminderde interesse in seksuele activiteit als gevolg van vermoeidheid en stress. 

Beide periodes gaan gepaard met cognitieve uitdagingen, zoals concentratieproblemen en geheugenverlies. Dit kan extra belastend zijn voor vrouwen die werk en studie moeten combineren naast het gezinsleven en zorgtaken. 

De overgang en een burn-out kennen dus vergelijkbare uitdagingen voor een vrouw die een vol leven leidt. Het is daarom belangrijk voor vrouwen in deze fase van het leven om zich bewust te zijn van de mogelijke symptomen om passende ondersteuning te zoeken. Niet alleen op het gebied psychische begeleiding, maar ook breder in de vorm van levensstijlaanpassingen en (tijdelijke) ondersteuning van suppletie.  

De overgang 

Is een natuurlijk proces waarbij de vruchtbaarheid afneemt en de menstruatiecyclus stopt. Dit kan gepaard gaan met een breed scala aan fysieke en emotionele symptomen. Denk aan opvliegers, stemmingswisselingen, vermoeidheid en slaapproblemen. Voor sommige vrouwen kan de overgang een periode van grote verandering zijn, zowel op fysiek als op emotioneel niveau. Het kan soms moeilijk zijn om de symptomen te onderscheiden van andere gezondheidsproblemen. 

Een burn-out  

Is een reactie op langdurige stress en overbelasting, zowel op het werk als in het dagelijks leven. Het kan leiden tot extreme vermoeidheid, verminderde prestaties, en gevoelens van depressie en angst. Vrouwen die een burn-out ervaren, kunnen zich (emotioneel) uitgeput voelen, en het kan moeilijk zijn om het verschil te zien tussen de symptomen van een burn-out en die van de overgang. 

Het is belangrijk om te leren hoe symptomen van de overgang en een burn-out te herkennen en onderscheiden. Door bewust te zijn van je lichaam en emoties kun je effectiever omgaan met deze uitdagingen en de juiste stappen ondernemen.  

Hoewel beide periodes vermoeidheid en stemmingswisselingen kunnen veroorzaken, is het belangrijk om de oorzaken te onderscheiden. De overgang is een natuurlijk onderdeel van het ouder worden, terwijl een burn-out het gevolg is van langdurige stress en overbelasting. Beide processen kennen een andere aanpak van behandeling en ondersteuning. 

Dopamine

Dopamine is een neurotransmitter die signalen overdraagt tussen zenuwcellen (neuronen) in het brein. Het wordt beschouwd als een van de belangrijkste neurotransmitters en speelt een belangrijke rol bij verschillende aspecten van het functioneren van het brein, waaronder beloning, motivatie, beweging, emotieregulatie en cognitieve functies.  
 
Dopamine reguleert gevoelens van plezier en beloning, maar het heeft ook andere belangrijke functies, zoals het reguleren van de stemming en het helpen bij het nemen van beslissingen. Tekorten of disfuncties in het dopaminesysteem kunnen verschillende neurologische en psychiatrische aandoeningen veroorzaken, waaronder depressie, verslavingen, Parkinson en schizofrenie. 

Wat gebeurt er met deze belangrijke neurotransmitter als we ouder worden? 

Dopamine speelt een essentiële rol in het lichaam, met name bij het reguleren van emoties, motivatie, beloning en plezier. Bij vrouwen kan tijdens de overgang en bij een burn-out een daling in dopamine optreden, wat verschillende gevolgen kan hebben. Een afname van dopamine kan leiden tot stemmingswisselingen, verminderde motivatie, vermoeidheid en een algemeen gevoel van lusteloosheid. Bovendien kan het invloed hebben op het libido en het vermogen om met stress om te gaan. 

Om het lichaam te ondersteunen en te zorgen voor een zo laag mogelijke afbraak van dopamine kun je een aantal dingen zelf doen.

Hoe ondersteun ik mezelf?

Een gezond voedingspatroon met voldoende eiwitten, zodat je voldoende van het aminozuur Tyrosine (een voorloper van dopamine) binnenkrijgt 

Eet eiwitrijke voeding (zoals eieren, vis, vlees, kaas, maar ook plantaardige alternatieven in de vorm van quinoa, tofu, boekweit, sesam, chiazaad, edelgist, etc.) 


Verlaag stressniveau (Dopamine wordt omgezet naar adrenaline bij omstandigheden van stress) 


Goedwerkende spijsvertering en darmen (bepaalde darmbacterien hebben invloed op de productie van dopamine in het brein) 


Voeg voldoende gezonde vetten type aan je voedingspatroon (het brein bestaat voor een groot deel uit vet) 


Omega 3 (Als supplement wanneer je niet 2 tot 3x per week vette vis eet) 


Regelmatige lichaamsbeweging (Verhoogt dopamine en verlaagt stress) 


Ontspanningstechnieken (Meditatie en yoga) 

Advies 

Zoek professionele hulp; Raadpleeg altijd een specialist voor een juiste diagnose en behandeling. 

Zelfzorg: Beheer stress, eet voedzame maaltijden, slaap voldoende en zoek steun bij vrienden, familie of een therapeut. 

Communiceer: Bespreek je symptomen met de werkgever, (eventuele) partner en familie. 
 
Wanner je als vrouw door de overgang gaat of een burn-out ervaart, is het belangrijk om goed voor jezelf te (blijven) zorgen en hulp te zoeken. Dit kan variëren van het aanpassen van je levensstijl en voedingspatroon tot het verkennen van therapie om je emotionele welzijn te verbeteren.  
 
Met de juiste ondersteuning en zelfzorg kunnen vrouwen beide uitdagende periodes doorkomen en er sterker en veerkrachtiger uitkomen. 
 
Meer weten over hoe je stralend ouder wordt? Neem dan deel aan het vrouwenweekend voor nog meer kennis en inspiratie!